Adverbio/Negación, afirmación e dúbida/A negación e a afirmación

Presentan un comportamento tan particular que non se inclúen na categoría adverbial. Segundo Alarcos Llorach pode ás veces dubidarse de se a negación afecta a todo o enunciado ou a algún dos seus compoñentes. En Ti non subministraches o veleno semella que nega todo o enunciado: Non fuches ti o que subministrou o veleno. Esta particularidade suxire que a negación "non", máis ca un simple adverbio, é unha unidade que marca a modalidade da oración: a modalidade interrogativa da oración (¿Fuches ti o que subministrou o veleno?) pode responderse coa modalidade afirmativa (Fuches ti o que subministrou o veleno) ou coa negativa (Non fuches ti o que subministrou o veleno).

Así a todo, á beira da negación total, podemos acha-la negación parcial. Algo semellante ocorre tamén coa dubida: Era home de barba non longa / Era home de barba quizais longa. Obsérvase con claridade este fenómeno na ambigüidade que pode presentarse en certas secuencias. Non viñeron por iso ten dúas lecturas que dependen de se non actúa sobre todo o enunciado (a causa diso non viñeron) ou sobre o complemento (viñeron, pero non por iso).

Antón Santamarina considera que o verbo, o adxectivo ou calquera outra clase de palabra, cando non van acompañados de ningún adverbio de afirmación, expresan por si sós un feito positivo. A presenza do adverbio de afirmación non engade ningunha circunstancia positiva, do mesmo modo que a negación non engade ningunha circunstancia negativa, pois, amais de non expresaren ningunha circunstancia, "non" non está de ningunha maneira subordinado á palabra predicativa (coma os adverbios), senón que é parte desa palabra. Deste xeito a palabra predicativa, nas negativas, pasa a te-lo significado contrario do verbo ou adxectivo que acompaña "non". A "non" debemos logo consideralo como un afixo separable que permite unha gran economía na lingua.