Sintaxe da lingua galega/Os sintagmas
Os sintagmas
editarOs sintagmas son palabras ou grupos de palabras que teñen mobilidade dentro da oración e que desenvolven determinadas funcións sintácticas tanto dentro da oración como dentro doutros sintagmas:
- Hoxe - o carcereiro - colocou - un cadeado - na porta.
- Na porta - o carcereiro - colocou - un cadeado - hoxe.
Para podermos estudar os sintagmas, temos que reparar...
- nos tipos de sintagmas,
- na estrutura dos sintagmas e mais nos seus compoñentes,
- na función sintáctica dos sintagmas e na función sintáctica dos seus compoñentes.
Á parte destes complementos, na oración hai outras posibles funcións sintácticas que veremos máis adiante como o suxeito ou o complemento oracional.
Tipos de sintagmas
editarSintagma verbal
editarO sintagma verbal desenvolve a función de predicado. Contén dentro de si un núcleo verbal (verbo) e outros posibles sintagmas que fan a función de
- Complemento directo (CD).
- Complemento indirecto (CI).
- Complemento circunstancial (CC).
- Atributo (A).
- Complemento axente (CA).
- Complemento do nome (CN).
- Complemento de réxime ou suplemento (CR).
Sintagma nominal
editarO sintagma nominal contén como núcleo un substantivo ou unha secuencia que poida substituílo: pronome persoal, adxectivo substantivado, determinante en función pronominal...:
- Os cidadáns chineses acurralaron o rabaño. -> Eles acurralaron o rabaño.
- Os cidadáns chineses acurralaron o rabaño. -> Os chineses acurralaron o rabaño.
- Eses cidadáns chineses acurralaron o rabaño. -> Eses acurralaron o rabaño.
A presenza dun núcleo é obrigada, como en todos os sintagmas. Ademais do núcleo, poden aparecer determinantes e modificadores:
Sintagma adxectival
editarO sintagma adxectival contén como núcleo un adxectivo:
- Os exames son cuadrimestrais.
A presenza dun núcleo é obrigada, como en todos os sintagmas. Ademais do núcleo, poden aparecer modificadores:
- Adverbios: Os miñatos son moi mesquiños.
- Sintagmas preposicionais: As gaivotas son mesquiñas de verdade.
Sintagma adverbial
editarO sintagma adverbial contén como núcleo un adverbio:
- Están ben.
A presenza dun núcleo é obrigada, como en todos os sintagmas. Ademais do núcleo, poden aparecer modificadores:
- Adverbios: Están moi ben.
- Sintagmas preposicionais: Están ben de corpo e alma.
Sintagma preposicional
editarO sintagma preposicional está encabezado por unha ligazón que é unha preposición:
- Os bacoriños alimentáronse con landras.
A presenza da ligazón ou preposición é obrigada. Tras o enlace hai un termo. O termo é un sintagma que pode estar constituído por unha soa palabra (núcleo) ou por varias:
- con landras.
- Os bacoriños alimentáronse con estas landras frescas.