Literatura/O concepto de literatura

Á hora de definir o concepto de literatura o primeiro problema que se nos presenta é, evidentemente, o da identificación do obxecto da investigación literaria.

Escarpit, en Le littéraire et le social, estudou a evolución do termo ‘literatura. A palabra procede do latín LITTERATTURA ‘a letra do alfabeto’, derivado de LITTERA á súa vez, calco lingüístico do grego GRAMMATIKÉ.

Nas súas orixes, pois, parece que a idea da literatura está vencellada á competencia daquel que ten coñecemento de gramática, retórica e estilística. Así a todo, en sentido Socioloxía|sociolóxico e antropolóxico fálase hoxe en día de literatura oral, ligada frecuentemente ás tradicións populares e é aí onde xorde unha das obxeccións que se lle fan ó termo literatura, pois, pola súa etimoloxía, remite exclusivamente a aquilo que esta escrito ou impreso. A outra fundamental obxección débese á pouca precisión que o termo presenta. Entre os moi distintos significados do vocábulo literatura Escarpit indica:

• a ciencia e a cultura en xeral,
• o mundo das letras e dos escritores,
• a arte da expresión intelectual,
• a arte específica do escribir,
• o conxunto de obras literarias e dos escritos dunha época ou dun territorio,
• as obras non escritas.

O único modo de resolver a cuestión é deslindar o uso especial que se fai da linguaxe na literatura. A distinción principal ha de establecerse atendendo a tres usos da linguaxe: o literario, o corrente e o científico.