Análise e deseño detallado de aplicacións de informática e de xestión/Paso do esquema percibido ao esquema conceptual


Da fase de análise de requisitos obtense un esquema percibido en linguaxe natural, que representa os requisitos do sistema a deseñar. Este primeiro esquema describe o que queremos almacenar, e posteriormente irase refinando e normalizando sucesivamente ata obter outro esquema, este no modelo entidade-relación. É dicir, haberá que converter as frases da linguaxe natural en elementos do modelo entidade-relación.

Non existen regras estritas que establezan que elemento vai ser unha entidade, ou cal vai ser unha relación, pero si que podemos enunciar certos principios que, canda o bo xuízo do deseñador, axudarán na elaboración do primeiro esquema conceptual que posteriormente se refinará.

Existen varios sistemas para transformar a información expresada mediante a linguaxe natural, se ben se diferencian xeralmente en certas características:

  • grao do coñecemento lingüístico que incorporan;
  • sistemas de representación utilizados;
  • cobertura;
  • robustez;
  • diálogo co usuario;
  • grao de interacción con outras técnicas.

Enfoque para a análise de requisitos editar

Baseándonos en conceptos lingüísticos podemos achegarnos a un primeiro modelo conceptual partindo das seguintes heurísticas:

  • Un substantivo (nome común) que actúa coma suxeito ou complemento directo nunha frase adoita ser un tipo de entidade, aínda que podería ser atributo.
  • Os nomes propios adoitan facer referencia a exemplares dun tipo de entidade.
  • Un verbo transitivo ou unha frase verbal é un tipo de relación.
  • Unha preposición ou frase preposicional entre dous nomes adoita ser un tipo de relación, ou tamén pode establecer a asociación entre unha entidade e mailos seus atributos.

As seguintes heurísticas son un achegamento ao problema da categorización:

  • Unha entidade é un obxecto de datos que ten máis propiedades que o seu nome, ou se utiliza coma operando nunha sentencia de selección, borrado ou inserción.
  • Un atributo é un obxecto de datos ao que se lle asigna un valor ou se utiliza como operando nunha operación aritmética, lóxica ou tira de caracteres.
  • Unha relación é un obxecto de datos que fai posible a selección dunha entidade por medio dunha referencia a un atributo doutra entidade.

Como se puido observar, non se trata máis que de regras baseadas no rol que un determinado obxecto desempeña no proceso da información. A clave está en combinar todas estas heurísticas entre elas e coa experiencia do deseñador.

O estudo das frases que definen os requisitos do sistema permite ir clasificando os distintos obxectos. Os verbos "ser" e "ter" presentan un interese especial:

  1. «É un» permítenos crear xerarquías de entidades.
  2. «Ten» é un verbo que posúe múltiples interpretacións, que serán máis ou menos específicas segundo a acepción do verbo na frase en que aparece:
    • Relación xeral entre entidades, en cuxo caso utilízase o verbo coma outro calquera, sen unha acepción específica.
    • Asociación de entidades cos seus atributos.
    • Agregación de entidades para formar unha entidade composta.
    • Dependencia en identificación ou existencia.

Existen outros aspectos a ter en conta, entre os cales cómpre salientar que do número das entidades (singular ou plural) poden deducirse certos tipos e graos das relacións.

Despois destas consideracións, aínda pode resultar bastante problemática a diferenciación entre entidades e atributos. É preferible interpretar o obxecto de datos como entidade en vez de como atributo para os seguintes casos:

  • Se o obxecto de datos ten por si mesmo asociados outros atributos.
  • Se o obxecto de datos estivese relacionado con outras entidades.

Todas estas regras e heurísticas poden axudar no paso do esquema percibido ao esquema conceptual. Porén, cómpre lembrar que se trata dun proceso iterativo, e que só mediante os refinamentos sucesivos se chegará a un esquema conceptual que reflicta fielmente a estrutura da información do organismo para o que se realiza o deseño da base de datos.